Blokzincir ve Kriptopara Hakkında Temel Konular

 

 

Blockchain, içerisinde genelde veri transferi gibi bilgileri tutan, en basit tabiriyle bir dijital kayıt defteridir. Fakat klasik kayıt defterlerinden farklı olarak bazı özelliklere sahiptir. Şimdi bunları inceleyelim:

1-Merkezi bir sisteme sahip değillerdir. Tek bir otorite tarafından değil, blockchain ağı üzerindeki tüm kullanıcılar tarafından yönetilirler. Blockchain ağını kullanan her kullanıcı blockchain üzerindeki işlemlere erişme ve işlemleri yerel olarak indirme ve saklama izinlerine sahiptir.

2-Güvenlik sistemi yüksektir. Blockchain ağlarındaki tüm işlemler tüm kullanıcılar tarafından erişilebilir durumda olduğundan dolayı yanlış transferler, eksik işlemler ve dolandırıcılık gibi aksiyonların gerçekleşmesi imkansıza yakındır çünkü işlemlerden sonra her kullanıcı tarafından işlemlerin doğrulanması gerekir.

3-Güvenliğin bir kısmı da işlemlerin kayıt şekillerinden ve özelliklerinden kaynaklanır. Blockchain ağına kaydedilen veriler bir kez kaydedildikten sonra silinemez ve geri alınamaz. Ayrıca bloklar içerisine veri girişi hash fonksiyonları ile gerçekleşir.

Hash fonksiyonları verileri belirli uzunluktaki sabit bir değere dönüştüren matematiksel işlevlerdir. Bu sayede hash koduna bakarak giriş yapılan değere erişmek kolay bir süreç değildir ve deneme yanılma yolu yardımıyla karmaşık matematiksel işlemler çözülerek bu girdiye ulaşılabilir.

 

Blockchainin  başlıca kullanım alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

1-Kriptoparalar: Kriptoparalar, blockchain üzerinde çalışan dijital varlıklardır. Blockchain teknolojisi bu dijital varlıkların üçüncü bir kişiye ihtiyaç duyulmaksızın kişiden kişiye aktarılmasına olanak tanır.

2-Akıllı Sözleşmeler: Akıllı sözleşmeler farklı işlevleri yerine getirmek ve doğrulama sağlamak adına kullanılan hazır kod parçalarıdır. Otomatik olarak belirli şartlar gerçekleştiği durumlarda çalışırlar ve kullanıcılar akıllı sözleşmenin kurallarına uygun olarak işlem görürler. Programlanabilir para terimi buradan gelmektedir. Örneğin bir ürünün teslim edildiğinde paranın 3. Bir onaylayıcıya gerek kalmadan otomatik olarak satıcıya aktarılması gibi.

3-Finansal Hizmetler: Para transferi, ödeme ve borç işlemleri, hisse paylaşımı, türev vb diğer finansal ürün yönetimi gibi bir çok hizmet blockchain ağları üzerinde hızlı, güvenli, ekonomik ve aracısız bir şekilde gerçekleştirilebilir.

4- Oy Kullanma Sistemi: Blockchain oy kullanan her kullanıcının eşit haklara sahip olması ve şeffaf bir şekilde yönetime dahil olmasını mümkün kılar bu sayede oylama gibi olaylar geleneksel yöntemlere göre daha şeffaf ve adil ve hızlı gerçekleşir.

5-Sanat: Bilim, Sanat, Ticaret gibi alanlarda telif hakkı, lisans alma gibi olaylar blockchain ağları üzerinde NFT (Non-fungible token) kullanılarak daha güvenli ve şeffaf şekilde gerçekleştirilebilir, ilgili belge kanıtı dünyanın her yerinden internete erişimi olan herhangi biri tarafından kolayca doğrulanabilir.

6- Dijital Kimlik, Noterlik, Sahiplik: Blockchain şeffaf ve zor manipüle edilir olması, geçmiş kayıtların çok basit bir şekilde tutulabilmesi ve erişim kolaylığı sayesinde tescil işlemleri, dijital kimlik projelerinde kullanılmaya başlanmıştır.

Blockchain hayatımızın hemen hemen her alanında bir çok yenilik ve kolaylık sağlar.